The Y's life – Chuyện của người trẻ

Thời gian này thỉnh thoảng mọi người có hỏi tớ về việc làm thêm ở Nhật và cuộc sống ở Nhật. Có nhiều thông tin trái chiều về câu chuyện này, tớ chỉ xin viết lại đôi chút trải nghiệm của tớ và câu chuyện của một vài bạn bè anh chị đi trước, ghi lại cho mình, ghi lại gửi bạn nào cần đến.

1. Tớ đang làm gì?

Với vốn tiếng Nhật ít ỏi, tớ hiện giờ đang làm việc tại một nhà hàng. Nhà hàng này là một trong một chuỗi các nhà hàng thuộc một tập đoàn của Nhật. Công việc của tớ một giờ làm có thể là nhận order, nấu ăn, chuẩn bị nguyên liệu, lau dọn bàn ghế và cả chuẩn bị đồ cho khách mang đi. Tớ không phải trực tiếp rửa bát vì nhà hàng chỗ tớ làm có sử dụng máy rửa bát.

2. Lương và điều kiện làm việc?

Nói về công việc làm thêm ở Nhật, thực ra mọi người có nhiều lựa chọn khác nhau, tớ tự chia ra là công việc sử dụng tiếng Anh (giáo viên dạy tiếng Anh), công việc trong nhà máy, công việc phục vụ và công việc sử dụng nhiều tiếng Nhật hơn (như phiên dịch, hướng dẫn viên, làm văn phòng, trực điện thoại,…). Nói sơ qua một chút về nhận định của tớ từng kiểu công việc:

• Công việc sử dụng tiếng Anh có nhiều, đa phần yêu cầu là người bản ngữ, nhưng nếu như có tự tin về tiếng Anh thì vẫn hoàn toàn có thể làm được, mức lương tốt, ca làm cố định. Tuy nhiên, sẽ không sử dụng quá nhiều tiếng Nhật vì ở một số nơi có yêu cầu là trong lớp chỉ được sử dụng tiếng Anh.

Mức lương của hai kiểu công việc sau (nhà máy, phục vụ) khá ngang nhau, thậm chí công việc bên nhà máy còn có lương cao hơn một chút.

• Phỏng vấn hồ sơ xin vào làm ở nhà máy dễ dàng hơn. Yêu cầu tiếng Nhật không cao. Có chỗ nhận luôn không cần phỏng vấn kĩ. Mức lương khoảng 1000 yên/giờ (~200.000 VNĐ/giờ). Nhưng tương đương với lương thì công việc nhà máy hơi vất vả, công việc và ca làm không được cố định lắm (như bạn tớ thì kiểu ngày nào làm nhắn ngày đó rồi xem có chỗ thì mới được làm), tiếng Nhật sử dụng không quá nhiều.
• Bên phục vụ thì thường phỏng vấn kĩ lưỡng hơn, yêu cầu tiếng Nhật cao hơn, lương dao động từ 850 yên – 1000 yên – 1300 yên. Công việc thường được đăng ký và xếp ca từ đầu tháng, mỗi lần đăng ký luôn lịch của nửa tháng, ghi lịch làm rồi bác quản lí sẽ xếp lịch. Nội dung công việc sẽ được chỉ bảo và huấn luyện kĩ lưỡng. Giao tiếp và sử dụng tiếng Nhật, yêu cầu đọc/học được nhiều chữ Hán một chút.
• Công việc sử dụng nhiều tiếng Nhật: mức lương cao, điều kiện làm việc phụ thuộc vào công việc (tớ chưa có đủ trình này nên thông tin không có nhiều ạ 😥 )

-> Với tớ thì sao?

Như mọi người thấy thì tớ lựa chọn làm ở kiểu công việc phục vụ, tớ mong muốn có cơ hội sử dụng và quen hơn với tiếng Nhật, giao tiếp với người Nhật nhiều. Tớ cảm thấy ở nhà máy hơi bị động sử dụng tiếng. Mục tiêu đi làm của tớ không đặt kinh tế lên hàng đầu, mà muốn học hỏi phong cách làm việc/ guồng quay làm việc của người Nhật và trải nghiệm nhiều hơn. Tớ cũng lựa chọn làm gần nhà vì muốn tiện không phải đi lại xa, thời gian làm việc cũng có thể chủ động hơn, không phụ thuộc vào giờ tàu. Hiện tại lương của tớ là 950 yên/giờ (~ 190.000 VNĐ). Về cảm nhận khi làm việc tớ xin phép đề cập bên dưới nhé.

3. Người Nhật có kì thị, bắt nạt hay đánh giá thấp người Việt hay không?

Đây là câu hỏi mà tớ nhận được khá nhiều. “Người Việt Nam có tiếng xấu ở Nhật, người Nhật có cái nhìn xấu về người Việt phải không?” 

Thực ra ở đâu, cũng có người này người khác. Người Nhật cũng có người này người kia, không phải ai cũng là thiên thần, không phải ai cũng đều hòa nhã vui vẻ. Chị bạn tớ quen cũng có đi làm cho một nhà hàng. Bác quản lí của chị ấy rất tốt, tính cách rất vui vẻ, thân thiện hướng dẫn tỉ mỉ. Nhưng sau khi thuyên chuyển công tác, một bác khác đến quản lí, bác quản lí mới này có cái nhìn lại không mấy thân thiện, mắng mỏ, vin vào vì “mày là người Việt…”. Đổi người quản lí thì có nhiều điều dễ đổi thay. Vì mỗi người có một cách nhìn, một tính cách khác nhau.

Nhìn một cách chân thực, những thông tin bên lề như tỉ lệ tội phạm, số lượng lao động chui,… nói gì thì nói vẫn là có ảnh hưởng đến hình ảnh người Việt Nam ở Nhật Bản. Nhưng không có nghĩa là cứ người Việt sẽ bị đánh giá không tốt. Hôm nay tớ nói chuyện với một bác quản lí nhà hàng, bác bảo với tớ là cũng có nhiều bạn người Việt làm ở chỗ bác. Bác thấy người Việt luôn rất cố gắng, luôn rất nỗ lực, không ngừng cố gắng học hỏi.

Đương nhiên, cách nhìn của mỗi người khác nhau. Nhưng bạn là ai bạn có nỗ lực thế nào, biết đâu cũng khiến môi trường làm việc và cách nhìn của người Nhật với người Việt Nam thay đổi thì sao?

4. Cảm nhận công việc tớ đang làm?

Tớ cảm thấy bản thân khá may mắn khi được làm ở đây, gần nhà lương ổn định, quan trọng nhất là mọi người rất thân thiện. Bác quản lí và các anh chị làm chung rất tốt bụng, luôn sẵn sàng giúp đỡ tớ. Kể cả tớ tiếng Nhật kém, mọi người cũng rất nhẫn lại lắng nghe và giải thích để tớ hiểu. Tớ nhớ sau khi đi học và training 2 buổi, đến buổi thứ ba tớ xuống làm. Chữ Hán tên món ăn rất nhiều lại khó. Tớ đọc order còn bị sai, bưng đồ ra mời khách sai cách. Nhưng các anh chị làm chung cũng không mắng, chỉ gọi lại dặn dò nhẹ nhàng, nhắc nhở cách đọc cho đúng.

Bản thân tớ còn cảm thấy khi không thể đọc cho xong tên món, thấy quá phiền mọi người, thấy rất có lỗi. Bác quản lí còn nói chuyện rồi bảo tớ “Chữ Hán rất khó đúng không? Cố gắng lên nhé!”. Khi tớ vào bếp học nấu ăn trong đó, ngày ngày các bác các anh chị đều hỏi hôm nay học được món gì, đi làm thấy sao, cố gắng đừng bỏ cuộc. Cảm thấy rất ấm áp.

Người Nhật làm việc rất nhanh gọn, hiệu quả và chuyên nghiệp. Thời gian đầu tớ cũng bị choáng vì họ luôn chân luôn tay giải quyết mọi thứ, tốc độ đáng sợ. Làm việc với các anh chị, tớ học được nhiều. Cảm giác trưởng thành nhiều, học cách sắp xếp công việc, nắm bắt và chuẩn bị nguyên vật liệu đầy đủ, niềm nở với khách hàng. Cảm giác không có một phút làm nào được lãng phí. Nhưng không khí làm việc không hề căng thẳng, rất dễ chịu.

Làm sai rất buồn, rất nản vì người khác phải giúp đỡ mình. Nhưng vì nhận được sự giúp đỡ mà mỗi ngày đi làm đều có thêm sức mạnh và động lực để cố gắng phấn đấu nỗ lực hơn và quen việc hơn.

Mới chỉ đi làm một tháng rưỡi thôi, góc nhìn của bản thân tớ còn hạn hẹp. Sau này có thông tin hay góc nhìn mới tớ sẽ chia sẻ thêm với mọi người.

Thêm một ngày cố gắng, một cơ hội trải nghiệm, là một ngày được sống có ý nghĩa hơn.

#YDTM (Jenny)